Bài học của linh hồn qua phim Adolescence: chuyển hóa sâu & đốt cháy karma

Bài học của linh hồn qua phim Adolescence: chuyển hóa sâu & đốt cháy karma

***

Hôm qua mình mới xem xong Adolescence (sau khi người người nhà nhà đã nói xong hết về nó cách đây vài tháng ). Nhiều người đã viết về sang chấn thế hệ, thiếu kết nối trong gia đình, bạo lực, ảnh hưởng của mạng xã hội, cách cha mẹ nuôi dạy con đang trong tuổi thiếu niên, tính nam độc hại và tư tưởng phân biệt giới tính cực đoan, v.v. rồi, nên bài này mình chỉ bàn thêm ở góc độ linh hồn thôi nha. Phải disclaimer rằng mình chỉ bàn theo case của phim thôi và chỉ là một khía cạnh nhỏ trong vô số các bài học mà linh hồn trong đời sống thực tế có thể chọn học.

Tóm tắt nhanh về phim: Adolescence xoay quanh Jamie Miller, một cậu bé 13 tuổi sống tại một thị trấn nhỏ ở miền Bắc nước Anh, bị bắt giữ vì bị nghi ngờ sát hại bạn học cùng lớp là Katie Leonard. Bộ phim không tập trung vào việc ai là thủ phạm vì ngay tập đầu đã có rõ video bằng chứng Jamie là thủ phạm rồi, mặc dù tâm lý người xem đúng là đến tập cuối cứ chờ có một cú twist là ‘nhỡ đâu’ Jamie vô tội. Thực tế thì phim đi sâu vào lý do tại sao vụ án xảy ra, khám phá tâm lý của Jamie, mối quan hệ gia đình và tác động của xã hội hiện đại đến thanh thiếu niên.

***

Không có gì phải bàn cãi về ảnh hưởng của giáo dục gia đình lên cách nhìn nhận về xã hội và tính cách của một đứa trẻ. Jamie bị nhúng trong một gia đình mà bố cậu bé bị đè nén cảm xúc rất nhiều và có mầm mống giận dữ chỉ chực chờ bộc phát ra. Điều này cũng có thể thấy ở Jamie khi một đứa bé có 13 tuổi mà có thể trở nên đáng sợ và lộ ra phần hoang dã như một con thú đang bị tấn công trong cuộc nói chuyện với chuyên viên tâm lý (tập 4).

Cũng không có gì phải bàn cãi về việc Jamie mang nhiều sang chấn tâm lý rất sâu, bao gồm tổn thương không được yêu thương, ủng hộ và chấp nhận. Đau lòng nhất là đoạn bố mẹ Jamie ngồi nói chuyện với nhau, bố cậu bé kể về việc cho Jamie đi học bóng đá mà nó kém nhất đội, ông xấu hổ tới mức ông không dám nhìn thẳng cậu bé khi mà các phụ huynh ngồi cười ở xung quanh. Ổng cho cậu đi học bóng đá, đi học võ để trở nên mạnh mẽ hơn nhưng kết quả là toàn kém hoặc fail, ‘nó chỉ thích mỗi vẽ’, ông nói.

Trong phòng thẩm vấn, sau khi xem xong video bằng chứng, ổng úp mặt vào tay khóc. Jamie ra sức gọi: ‘Dad… Dad…’, cậu bé chỉ chờ một sự động viên bênh vực từ bố. Chúng ta nghe thấy Jamie nói với chuyên viên tâm lý trong một sự đau lòng tuyệt vọng là: ‘Bố tôi không muốn tôi thấy rằng ông cảm thấy xấu hổ về tôi’.

***

Nhưng - lại là nhưng - về khía cạnh linh hồn, môi trường & hoàn cảnh chỉ tạo thành nhân tố, chất xúc tác cho linh hồn. Nó không phải là lý do để Jamie đi tới hành động là sát hại bạn. Không có bất cứ lý do gì dù trực tiếp hay gián tiếp để bào chữa cho việc một người đi tới quyết định làm tổn thương người khác và cả chính mình. Linh hồn sẽ luôn phải ‘trả nghiệp’ để cân bằng lại karma mình đã gây ra.

Để một linh hồn phát triển tới những tính cách như narcissistic, psychopath, mất nhân tính, mất tình người, v.v., chắc chắn linh hồn đã phải mang những traumas về (việc thiếu) tình yêu thương và niềm tin từ nhiều cuộc đời trước. Như là hơi ấm từ trái tim bị tắt lịm, họ nhìn thế giới như một sự đổi chác được mất, ăn miếng trả miếng.

***

Sự chuyển hóa sâu và ‘đốt’ karma sẽ xảy ra ở những thời điểm mà linh hồn có thể vượt lên trên các hành xử bản năng ngay cả khi có thể làm thế:

▪︎ chọn không nói những lời cay độc tàn nhẫn kể cả khi người khác nói những lời khiến mình bị tổn thương

▪︎ chọn không làm đau cơ thể người khác kể cả khi họ đã xúc phạm mình

▪︎ chọn không chiều theo bản năng của phần con chỉ để thỏa mãn cơn giận

Điều này giống câu nói của Jesus Christ là: ‘If anyone slaps you on the right cheek, turn to them the other also’ - ‘Nếu ai vả anh một má, hãy đưa luôn má kia cho họ’. Nhiều người hiểu sai rằng đấy là sự thụ động hèn nhát nhưng thực ra không phải.

Trong mỗi người luôn tồn tại hai phần: tốt & xấu, sáng & tối, phần người & phần con. Ở ngay tại thời điểm chúng ta ra lựa chọn không hành xử theo phần mình đang bị trigger - cho dù mình hoàn toàn có thể và có lý do để làm đau ngược lại họ - thì ở tầng linh hồn, có một mảnh karma đã được đốt đi và một đốm sáng vừa được thắp lên (có bao giờ chúng ta thắc mắc tại sao lại gọi là ‘ánh sáng lương thiện’ không? ;))

Nhìn bằng mắt thấu thị sẽ thấy rất rõ như là một mảng tối vừa được gỡ bỏ và chuyển hóa bởi ngọn lửa của linh hồn. Cõi trung giới, nơi linh hồn sẽ đi qua sau khi chết, cũng được ví giống như một lò lửa thiêu (burning fire) để đốt đi các dục vọng và thôi thúc thấp hèn. Nếu chúng ta không làm việc đó khi còn sống thì khi chết đi những thứ đấy bị tích tụ lại và linh hồn sẽ phải nhìn lại hết từng thứ. Steiner có bài tập là cứ cuối mỗi ngày dành vài phút để review lại ngày đó, một phần cũng là để linh hồn được 'nhẹ gánh' bớt khi ở cõi trung giới.

***

Hôm lâu có một bạn gửi thư bảo mình viết thêm về ‘Đạo Đức’ (morality) mà mình đã nhắc đến trong một bài viết nào đó.

Đây chính là Morality. Linh hồn được rèn luyện đạo đức và nội lực ở mỗi thời điểm thử thách như thế này.

Chúng ta không nhìn thấy ngay hậu quả và tác động của các hành động cả tốt & xấu mình đã gây ra nhưng cứ mỗi giọt nhỏ xuống sẽ tích tụ lại thành một dòng sông. Không có ai răn đe mình ngoài chính lương tâm là kết quả của hàng trăm nghìn cuộc đời chúng ta đã lựa chọn ở những thời khắc nhỏ nhỏ thế này.

***

Quay lại giả thuyết của phim, linh hồn Jamie có lên kế hoạch là sẽ sát hại bạn gái không? Mình đoán là 50-50. Sẽ có xu hướng hành xử theo bản năng, nhưng cũng có một phần ánh sáng linh hồn expect là có thể đảo chiều. Lúc tay cậu bé cầm dao mà cậu kìm lại được, có một ánh sáng lương tâm xẹt qua đầu và hét lên: ‘STOP’ thì cuộc đời chắc sẽ rẽ sang một hướng khác.

Anyway, mình nói chuyện lan man xíu thôi chứ dù sao cũng vẫn là phim giả tưởng. Phải nhìn vào từng trường hợp cụ thể ngoài đời mới biết sự phức tạp đa diện của mỗi linh hồn ra sao

Enjoy Sunday mọi người nha!

Phương