‘Thần đồng’, thiên tài & nuôi dạy trẻ thần đồng

-

Mình mới đọc được một chương sách này tương đối hay mà cũng nhân hôm nay dạy Reiki có bạn nhắc đến việc giáo dục con cái nên trích dịch lại cho mọi người tham khảo. 

Chương này trích từ cuốn ‘Reincarnation & Karma’ của Manly Hall (1901–1990), một triết gia, nhà huyền học và tác giả người Canada, nổi tiếng với các tác phẩm về triết học, tôn giáo và huyền học.

Chương này nhắc đến việc: 

• Sự chín muồi của cá nhân nên rơi vào khoảng năm 40-50 tuổi

• Nhiều thần đồng phát triển sớm dễ mất đi tài năng nổi bật của mình khi lớn lên

• Giai đoạn trước 21 tuổi nên được tập trung để phát triển thể chất

• Giáo dục trẻ ‘thần đồng’ nên coi trọng yếu tố nào 

-—-

BÍ ẨN CỦA THIÊN TÀI

(Manly P.Hall)

Con người có thể đạt được sự xuất chúng theo một trong hai cách. Cách đầu tiên được gọi là sự phát triển sớm (precocity), và cách thứ hai là kinh nghiệm. Bất kỳ ai đạt được danh tiếng hay thành công vượt trội trước tuổi hai mươi lăm đều có thể được xem là người phát triển sớm.

Thông thường, vị trí hay sự xuất chúng nên đến trong khoảng từ bốn mươi đến năm mươi tuổi, như là kết quả của quá trình phát triển năng lực một cách tự nhiên. Cậu bé chơi vĩ cầm Yehudi Menuhin là một ví dụ điển hình của thần đồng, trong khi sự phát triển năng lực của Thomas Edison là ví dụ về một quá trình phát triển vượt trội nhưng vẫn mang tính bình thường.

Nỗ lực để liên kết thiên tài với di truyền học đã thất bại một cách rõ rệt. Thần đồng thường không giống bất kỳ ai trong gia đình của mình. Con cái của thiên tài cũng không nhất thiết được thừa hưởng tài năng của cha mẹ. Sự vĩ đại dường như không thể truyền đạt từ người này sang người khác. Nó thường xuất hiện như kết quả của một sự xung đột giữa năng lực bên trong và hoàn cảnh bên ngoài.

Đối với người theo chủ nghĩa duy vật, thiên tài là một hiện tượng bất thường – một điều bí ẩn không thể giải thích hợp lý. Chỉ có triết học cổ điển mới có thể đưa ra một lời giải thích chấp nhận được. Thiên tài, về bản chất, nằm ở bản thể (entity), chứ không phải ở nhân cách cá nhân (personality). Do đó, thiên tài là sự biểu hiện vật lý của một phần nào đó trong bản chất tâm linh của bản thể vĩnh cửu.

Việc đạt được thành tựu một cách bình thường ở độ tuổi sau này là kết quả của quá trình phát triển dần dần các năng lực, hoặc sự nhạy bén dần lên của nhân cách – như trong trường hợp của các nghệ sĩ và nhạc sĩ.

Người phi thường thường không thể lý giải được lý do cho chính sự phát triển sớm của họ. Lý thuyết hấp dẫn của Newton không phải là kết quả của việc quan sát một quả táo rơi, mà là từ một giấc mơ – giấc mơ sống động đến mức khiến ông phải hành động. Beethoven và Schubert từng nói rõ rằng họ nghe thấy một số bản nhạc của mình như thể chúng đang vang lên trong không khí trước khi họ viết chúng ra giấy. Những thành tựu xuất chúng khác cũng được cho là kết quả của định mệnh hoặc tai nạn. Ở bất kỳ đâu có năng lực phi thường, thì ở đó luôn có yếu tố huyền bí.

Nếu cá nhân được đầu thai không phải là kết quả trực tiếp của di truyền, mà chỉ đơn giản là được thu hút đến một môi trường phù hợp, thì nhân cách đó không phụ thuộc vào di truyền để có sự phát triển sớm. Thiên tài là vấn đề mang tính cá nhân, và không thể giải thích đơn giản chỉ dựa vào các đặc điểm di truyền.

Bản thể (entity) gửi các nhân cách (personalities) ra đời vì một lý do đặc biệt: để giải phóng tiềm năng của chính nó và thể hiện chúng thông qua sự cá nhân hóa. Bản thể, là một phần tham gia vào bản chất thiêng liêng của vũ trụ, vốn giàu có những khả năng chưa được thể hiện. Sự tiến hóa qua luân hồi là quá trình vĩnh cửu nhằm hiện thực hóa các khả năng thông qua chuỗi các nhân cách khác nhau. Thiên tài là một nhân cách với tiềm lực phong phú.

Sự phát triển sớm tạo ra một áp lực rõ rệt lên cơ thể đang tiến hóa. Con người – vốn được thiết kế để trưởng thành một cách chậm rãi – có thể làm rối loạn hóa học cơ thể nếu sự phát triển trí tuệ không hòa hợp hoặc đồng bộ với sự phát triển thể chất. Hai mươi mốt năm đầu đời là thời gian để xây dựng cơ thể, và nếu các quá trình sinh hóa này bị can thiệp bởi sự phát triển quá mức của một tài năng chuyên biệt, thì rất thường xảy ra rối loạn trong giai đoạn trưởng thành. Nhiều thần đồng trẻ tuổi chết sớm ở độ tuổi ba mươi, hoặc mất đi tài năng nổi bật của mình. Tất nhiên luôn có ngoại lệ, nhưng thiên tài đến quá sớm và vượt quá mức hợp lý thường mang theo rủi ro, điều này cho thấy tự nhiên ưa chuộng sự phát triển chậm rãi và bình thường.

Về mặt thể chất, thiên tài có thể liên quan đến hệ thống tuyến nội tiết. Hệ thống tuyến rất nhạy cảm với các xung động đến từ bản thể, và sự rối loạn nội tiết sẽ dẫn đến nhiều dạng bất thường về thể chất lẫn tinh thần. Khi sự phát triển sớm là hệ quả của sự mất cân bằng tuyến nội tiết – khiến năng lượng từ bản thể tuôn ra một cách không kiểm soát – thì việc điều hòa lại hệ thống tuyến là điều cần thiết để cho phép quá trình phát triển cân bằng diễn ra.

Giữa thiên tài và điên loạn có một ranh giới rất mong manh. Khi cái gọi là thiên tài không đến từ những nguyên nhân rõ ràng, hoặc khi các xung lực của nó bị đẩy quá xa, thì kết quả thường là sự sụp đổ tâm thần. Thà không có năng lực vượt trội nào còn hơn là chỉ có một khả năng xuất chúng mà những phần còn lại trong khí chất thì chưa phát triển.

Chúng ta đang sống trong một thời đại của chuyên môn hóa. Người đa năng hiếm khi đạt được sự vĩ đại. Tuy nhiên, việc trở thành người đa năng vẫn an toàn hơn so với chỉ sở hữu một năng lực chuyên biệt. Một khả năng duy nhất có thể phá hủy toàn bộ hệ giá trị sống, khiến cuộc đời trở nên vô ích thay vì hữu ích. Sự phát triển sớm không thể bị ngăn cản, nhưng khi nó xuất hiện, cần có sự giám sát chặt chẽ hơn từ cha mẹ, những người phải hướng dẫn các phẩm chất đặc biệt của con theo con đường phát triển bình thường.

Nếu bạn đang đối mặt với nguy cơ phát triển sớm vượt trội, hoặc có người như vậy trong môi trường xung quanh bạn, bạn nên hãy làm mọi cách có thể để bồi đắp, cân bằng và điều hòa yếu tố được gọi là thiên tài; nếu không, hậu quả cuối cùng sẽ là sự cực đoan và thất bại toàn diện, như là hệ quả phụ của một năng lực vượt trội chi phối tất cả.

Mục đích thực sự của sự phát triển chỉ được hoàn thành khi có sự hài hòa giữa các năng lực và khả năng; việc đánh mất sự hài hòa này sẽ dẫn đến rối loạn tâm thần.